คณะกรรมการความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน (คปอ.) มีบทบาทสำคัญในการส่งเสริม สนับสนุน และดูแล ให้เกิดความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมที่ดีในการทำงาน
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับ คปอ. มีดังนี้
- พระราชบัญญัติความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2554 กฎหมายฉบับนี้เป็นกฎหมายหลักที่กำหนดมาตรฐานความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน รวมถึงหน้าที่และความรับผิดชอบของ คปอ.
- กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2557 กฎกระทรวงฉบับนี้กำหนดรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับมาตรฐานความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน ตามที่ระบุไว้ในพระราชบัญญัติความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2554
- ประกาศกระทรวงแรงงาน กำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และมาตรฐานการจัดตั้ง คณะกรรมการความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2555 ประกาศฉบับนี้กำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และมาตรฐานการจัดตั้ง คปอ.
บทลงโทษหากไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย
- นายจ้างที่ไม่จัดตั้ง คปอ. หรือไม่ดำเนินการตามหน้าที่ ของ คปอ. มีโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินสี่แสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
- สมาชิก คปอ. ที่ไม่ปฏิบัติตามหน้าที่ มีโทษปรับไม่เกินห้าหมื่นบาท
- ผู้ขัดขวาง การปฏิบัติงานของ คปอ. มีโทษจำคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินสองแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
นอกจากบทลงโทษตามกฎหมายแล้ว สถานประกอบกิจการที่ไม่ปฏิบัติตามกฎหมายอาจถูกสั่งปิด หรือถูกระงับใบอนุญาตประกอบกิจการ ได้อีกด้วย
ตัวอย่างกรณีที่ถูกดำเนินคดี
- บริษัทรับเหมา ถูกสั่งปิดสถานที่ก่อสร้าง และปรับเงิน 100,000 บาท เนื่องจากไม่จัดตั้ง คปอ.
- หัวหน้าหน้างาน ถูกจำคุก 3 เดือน เนื่องจากไม่รายงานอุบัติเหตุการทำงานให้ คปอ. ทราบ
- พนักงาน ถูกปรับเงิน 20,000 บาท เนื่องจากไม่สวมใส่เสื้อกั๊กสะท้อนแสงตามข้อบังคับของ คปอ.
การปฏิบัติตามกฎหมาย ที่เกี่ยวข้องกับ อบรม คปอ เป็นหน้าที่ ของนายจ้าง และสมาชิก คปอ. ทุกคน การปฏิบัติตามกฎหมาย ช่วยให้เกิดความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อม ที่ดีในการทำงาน ส่งผลดีต่อสุขภาพ ความปลอดภัย และคุณภาพชีวิต ของลูกจ้าง รวมถึงประสิทธิภาพ และผลผลิต ขององค์กร